Poolisii Daataa Dhuunfaa
baafata
"Kan dhibamee argetu, dhibee namaaf hubata"
Seensa
Mammaaksi armaan olii wayiif mammaakame. Yeroo sanduqni ergaa keetii ergaawwan hin barbaachifneen guutu akkuma ati jibbitu, nutis ni jibbina! Yeroo sanduqa ergaa ofii qulqulleessuutti dhumu dhimmi bu’a qabeessa kan biraaf utuu oole, bu’a guddaa akka qabu sirriitti nuuf hubatama. Kanaaf ergoota hin barbaachifne gara imeeyiilii keetiitti erguudhaan yeroo kee hin qisaassesinu.
Weebsaayitii kana irratti yoo galmoofte, bifa kamiin iyyuu qabiyyee hin barbaachifne sitti erguudhaan saanduqa ergaa kee si jalaa hin balleessinu. Yoo baay’ate torbanitti si’a lama caalaa ergaa siif dabarsinu hin qabnu. Ergaawwan kunis irra jireessaan qabiiyyeewwan torbee sana keessa Haajamee irratti maxxanfamu keessaa isa tokko yookaan dhimmoota biroo weebsaayitii Haajamee ilaallatan ta’u.
Teessoon e-mail keetii qaama sadaffaatti dabarfamee hin kennamu. Galmaa’uu keetti gaabbitee galmee kee haquu barbaadda taanaan immoo ergaa e-mail hundumaa jala ‘galmee haqi yookaan unsubscribe’ kan jedhu cuqaasuudhaan maqaa keetii fi odeeffannoo kan biraas guutummaatti haquu ni dandeessa.
Odeeffannoo dhuunfaa keetii inni kami iyyuu siif barbaachisaa akkuma ta’ee, Haajameedhaafis waan kabaja guddaa qabuu dha. Yeroon ati asi irratti dabarsitu meetii fi warqee kitila meeqa irra waan caaluuf, akkamitti akka Haajameen odeeffannoo dhuunfaa walitti qabtuu fi itti fayyadamu siif ibsuun baay’ee barbaachisaa dha.
Odeeffannoo dhuunfaa keetii hin gurgurannu, dabarsinees qaama sadaffaadhaaf hin kenninu.
Poolisiin Mirga Nama Dhuunfaa keenyaa akka armaan gadiitti ibsama.
- Maaloo Weebsaayitii kanatti utuu hin fayyadamin, akkasumas odeeffannoon kamiin iyyuu utuu hin kennin dura poolisii kana dubbisi. Weebsaayitii kanatti yoo fayyadamtee poolisii keenyatti akka walii galte kan hubatamuu dha.
- Yeroo odeeffannoo nama dhuunfaa walitti qabamutti, yookaan dursee, maaliif akka odeeffannoowwan kun barbaachisan ibsi ni kennama.
- Heeyyama nama sanaa malee odeeffannoo nama dhuunfaa dhimmoota ibsamaniin alatti itti hin fayyadamnu.
- Odeeffannoo nama dhuunfaa dhimmoota ibsamaniif oolanii jennaan, yeroo dheeraadhaaf hin kuusaman.
- Odeeffannoon nama dhuunfaa bifa seera qabeessa ta’ee fi haqaan walitti qabama. Utuu abbaan isaa hin beekin odeeffannoon fuudhamu tokko illee hin jiru.
- Daataan nama dhuunfaa dhimmoota ibsamaniif akka oolaniif, sirrii, guutuu fi kan yeroo ta’uu qabu.
- Odeeffannoon nama dhuunfaa namni isa hin ilaallannee seenee akka hin hanne, gala hin galchinee fi hin jijjiirreef eegumsi ga’aa fi amansiisaa ta’e ni godhamaaf.
- Maamiltoota keenyaaf poolisii dhimma bulchiinsa odeeffannoo nama dhuunfaa yeroo hundumaa haaromsuun ni dhiyeessina.
Cookies/Teekinooloojii Hordoffii
Haajameen ‘cookies’ warra jedhamanii fi teekinooloojii hordoffii kan biroo fayyadamuu ni danda’a. Kunis fooyya’iinsi itti fufiinsa qabu weebsaayitiin kun akka qabaatuuf odeeffannoowan akka akaakuu weeb biraawsarii, opireetiing siistemii fi akkamitti maamiltootni weebsaatichatti fayyadaman walitti ni qabata. Bifa kanaan odeeffannoon nama dhuunfaa fuudhamu hin jiru.
Qaamotni sadaffaan kanneen akka beeksifattootaas ‘cookies’ fayyadamuudhaan odeeffannoo argachuu ni danda’u. Weeb biraawsarootni hedduun akkanumatti ‘cookies’, waan kuusaniif, ati hin feetu taanaan sirreessa biraawsarii keetii sirreessitee akka inni ‘cookies’ hin kuusne gochuu ni dandeessa.
Odeeffannoo Qaama Sadaffaan Funaanamu
Weebsaayitii kana irra beeksisootni adda addaa jiraachuu ni malu. Beeksifattootni kunis akkuma weebsaayitii kami iyyuu yoo ati cuqaasuudhaan gara weebsaayitii isaanii adeemte, odeeffannoo tokko tokko fudhachuu ni danda’u.
Qaamotni saddaffaa kan biraan kan nuti itti gargaaramnus odeeffannoo akka teessoo IP galmeeffachuu ni danda’u. Neetwoorkiiwwan beeksisa as irratti argaman deemte yoo do’atte odeeffannoo isaan sirraa fudhataniif nuti itti hin gaafatamnu.
Kanaaf iyyuu weebsaayitii kamiin iyyuu seentee galmee kam irratti iyyuu utuu hin hirmaatin poolisii isaan ittiin odeeffannoo nama dhuunfaa bulchan dursii dubbisi.
Tamsaasa Odeeffannoo
Odeeffannoo namni dhuunfaa tokko ittiin beekamu yeroo kamitti iyyuu dabarsinee qaama sadaffaadhaaf hin kenninu.
Eegumsa Daataaf Godhamu
Odeeffannoon ati kennitu kamiyyuu haala gaariin ta’een eegama. Yeroo yerootti sooftiweerii eegumsaa haaromsuu cinatti nama heeyyamameef, jechuun bulchaa weebsaayitichaan alatti namni kamiyyuu seenee akka hin ilaalleef paaswoordiin ji’a ji’aan jijjiirama.
Atis yeroo kamitti illee galmee kana irraa of haquu yoo barbaadde ergaa e-mail hundumaa jala bifa ittiin galmee kee haqxu siif qophaa’ee jira. Galmee sana irraa of haqxee yeroo gabaabaa keessatti guutummaan odeeffannoo si ilaallatuu daataabeesii keenya irraa ni haqama.
Yaadota
Yaadota barreeffamoota hundumaa irratti kennamu irratti itti gaafatamummaa kan fudhatu guutummaatti abbaadhuma yaada kennuu dha. Haala kamiin iyyuu yaadota nama miidhan, kan bu’aa hin qabne, kan seera qabeessa hin taane, kan jibba tamsaasan, akkasumas hamoo fakkaatanii nutti mul’atan haquudhaaf, fudhachuu dhiisuudhaaf mirgi keenya eegamaa dha.
Teessoon URLs weebsaayitii (yoo jiraatan) yaadotaa wajjin maxxanfamu. Teessoon E-mail yommuu yaadni kennamu gaafatamu garuu hin maxxanfamu, akka icciitiitti kaa’ama jechuu dha.
Ibsa Jijjiiramaa
Poolisii mirga nama dhuunfaa kana ilaalchisuudhaan gaaffii qabaannaan nu quunnamuu ni dandeessa.
Yeroo kamitti iyyuu mirga poolisii kana jijjiiruu ni qabna. Wayita jijjiiramni akkasii godhamutti garuu maamiltoota galmaa’an mara e-mail dhaan dursinee beeksisna.
Warri hin galmaa’in yeroo yerootti jijjiirama poolisii kanaa seenanii ilaaluu qabu.
Galatoomaa! Nagaa fi kabaja argadhaa!!